11-10-2024

 ਭੋਗ ਸਮਾਗਮਾਂ 'ਤੇ ਲੋਕ ਵਿਖਾਵਾ

ਸਾਡੇ ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ 'ਚੋਂ ਨਿੱਘ ਘਟ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਰਸਮੋਂ ਰਿਵਾਜਾਂ ਵਿਚ ਲੋਕ-ਵਿਖਾਵਾ ਭਾਰੂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਵਿਆਹ ਦੇ ਮੌਕਿਆਂ 'ਤੇ ਤਾਂ ਅਜਿਹੇ ਵਿਖਾਵੇ ਆਮ ਹੀ ਹੋਣ ਲੱਗ ਪਏ ਹਨ, ਸਗੋਂ ਹੁਣ ਤਾਂ ਮਰਨੇ-ਪਰਨੇ ਦੇ ਭੋਗਾਂ 'ਤੇ ਵੀ ਇਕ ਦੂਜੇ ਤੋਂ ਵਧ ਕੇ ਖ਼ਰਚਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਵਲੋਂ ਕਰਵਾਏ ਇਕ ਸਰਵੇਖਣ ਮੁਤਾਬਿਕ ਪੰਜਾਬੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖਰਚੀਲੇ ਹਨ। ਇਸ ਸਰਵੇਖਣ ਵਿਚ ਇਹ ਵੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ 75 ਫ਼ੀਸਦੀ ਖਰਚਾ ਸਿਰਫ਼ ਲੋਕ ਵਿਖਾਵੇ ਲਈ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸੋਚ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਮਾੜਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਗਰੀਬਾਂ, ਖ਼ਾਸ ਕਰਕੇ ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ 'ਤੇ ਪਿਆ ਹੈ। ਸਮਾਜ ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਫੋਕੀ ਸ਼ਾਨ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਇਹ ਲੋਕ ਵਿੱਤੋਂ ਵਧ ਖ਼ਰਚਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬਾਨ ਨੇ ਕਿਰਤ ਕਰਨ, ਵੰਡ ਛਕਣ ਤੇ ਨਾਮ ਜਪਣ ਦਾ ਜੋ ਜੀਵਨ ਫਲਸਫ਼ਾ ਸਾਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਉਸ ਤੋਂ ਅਸੀਂ ਕੋਹਾਂ ਦੂਰ ਚਲੇ ਗਏ ਹਾਂ। ਸਤਿ, ਸੰਤੋਖ ਤੇ ਵੀਚਾਰ ਵਾਲੇ ਜੀਵਨ ਦੀ ਥਾਂ 'ਤੇ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਨੇ ਹੁਣ ਫੁਕਰੇਪਣ ਨੂੰ ਅਪਣਾ ਲਿਆ ਹੈ। ਲੋਕ ਵਿਖਾਵੇ ਵਿਚ ਫਸ ਕੇ ਭੋਗ ਜਿਹੀਆਂ ਸਧਾਰਨ ਰਸਮਾਂ ਵੀ ਸ਼ਾਨੋ-ਸ਼ੌਕਤ ਨਾਲ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। 'ਸੁਕ੍ਰਿਤ ਟ੍ਰੱਸਟ' ਨੇ ਇਸ ਪ੍ਰਚਲਨ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਇਕ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਨਾਅਰਾ ਹੈ, 'ਸਾਦੇ ਵਿਆਹ ਤੇ ਸਾਦੇ ਭੋਗ : ਨਾ ਕਰਜ਼ਾ ਨਾ ਚਿੰਤਾ ਰੋਗ।' ਇਸ ਦੇ ਸਾਰਥਕ ਨਤੀਜੇ ਵੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਭ ਨੂੰ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਚਾਦਰ ਵੇਖ ਕੇ ਪੈਰ ਪਸਾਰੀਏ ਅਤੇ ਰੀਸੋ-ਰੀਸੀ ਅੱਡੀਆਂ ਚੁੱਕ ਕੇ ਫਾਹਾ ਨਾ ਲਈਏ।

-ਪ੍ਰੋ. ਨਵ ਸੰਗੀਤ ਸਿੰਘ

ਇਕ ਦੇਸ਼ ਇਕ ਚੋਣ

ਅਜੀਤ ਅਖ਼ਬਾਰ ਦੀ ਖ਼ਬਰ 'ਇਕ ਰਾਸ਼ਟਰ ਇਕ ਚੋਣ' ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਨੂੰ ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਮੰਡਲ ਵਲੋਂ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਪੜ੍ਹੀ, ਜੋ ਕਾਬਲੇ ਗ਼ੌਰ ਸੀ। ਇਕ ਦੇਸ਼ ਇਕ ਚੋਣ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਮੁਲਕ ਵਾਸਤੇ ਸ਼ੁੱਭ ਸੰਕੇਤ ਹਨ। ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਵਲੋਂ ਲੋਕ ਸਭਾ ਤੇ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੀਆਂ ਇਕੱਠੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਬਾਰੇ ਜੋ ਕਮੇਟੀ ਗਠਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਉਸ ਦੀਆਂ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ਾਂ 'ਤੇ ਬੂਰ ਪਿਆ ਹੈ। ਲੋਕ ਸਭਾ ਤੇ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਇਕੱਠੀਆਂ ਹੋਣ ਨਾਲ ਧਨ ਦੀ ਬਰਬਾਦੀ ਰੁਕੇਗੀ, ਸਮੇਂ ਦੀ ਬੱਚਤ ਹੋਵੇਗੀ, ਚੋਣ ਜ਼ਾਬਤੇ ਕਾਰਨ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਕੰਮਾਂ ਵਿਚ ਜੋ ਰੁਕਾਵਟ ਪੈਂਦੀ ਹੈ ਉਹ ਰੁਕ ਸਕੇਗੀ। ਜੋ ਰਾਜਨੀਤਕ ਪਾਰਟੀਆਂ ਇਸ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰ ਕੇ ਸੌੜੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਸਾਥ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਮੋਦੀ ਜੀ ਵਲੋਂ ਇਕੱਠੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਦੇਸ਼ ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਹਿੱਤ ਵਿਚ ਹੈ। ਪੈਸਿਆਂ ਦੀ ਬਰਬਾਦੀ ਰੁਕੇਗੀ। ਇਹ ਪੈਸਾ ਮੁਲਕ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਕੰਮ ਆਵੇਗਾ। ਮੁਲਕ ਖ਼ੁਸ਼ਹਾਲ ਹੋਵੇਗਾ।

-ਗੁਰਮੀਤ ਸਿੰਘ ਵੇਰਕਾ
ਐਮ.ਏ. ਪੁਲਿਸ ਐਡਮਨਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ, ਸੇਵਾ ਮੁਕਤ ਇੰਸਪੈਕਟਰ, ਪੰਜਾਬ ਪੁਲਿਸ।

ਮੋਬਾਈਲ ਵਾਲੇ ਬੱਚੇ

ਬੀਤੇ ਦਿਨੀਂ 'ਅਜੀਤ' ਦੇ ਸੰਪਾਦਕੀ ਪੰਨੇ 'ਤੇ ਛਪਿਆ ਸੰਦੀਪ ਕੁਮਾਰ ਦਾ ਲੇਖ 'ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਦੇ ਵਿਹਲੇ ਵਪਾਰੀ' ਬਹੁਤ ਅਨੋਖਾ ਲੱਗਿਆ। ਕਿਵੇਂ ਬੱਚੇ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਹੀ ਆਪਣੇ ਦਿਮਾਗ ਦੇ ਅੱਧੇ ਹਿੱਸੇ ਦਾ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨਾਂ ਰਾਹੀਂ ਨੁਕਸਾਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿਚ ਕੋਈ ਸ਼ੱਕ ਨਹੀਂ ਕਿ ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਦਿਮਾਗ਼ ਨੂੰ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਕਹੀਏ। ਪੜ੍ਹਨ ਲਿਖਣ ਅਤੇ ਖੇਡਣ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਬੱਚੇ ਗੈਜੇਟਸ ਦੇ ਆਦੀ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਬੱਚੇ ਹੈੱਡਫੋਨ ਲਗਾ ਕੇ ਹੀ ਰੱਖਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਘੱਟ ਸੁਣਨ, ਸਿਰਦਰਦ ਰਹਿਣ ਵਰਗੀਆਂ, ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਲੋੜ ਹੈ ਇਸ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ ਦੀ।

-ਲਵਪ੍ਰੀਤ ਕੌਰ